Sakin Tiyatro’nun kurucusu ve Gerze Bilim Kültür Sanat ve Spor Derneği Başkanı Can Tazebaş ile çok özel bir röportaj gerçekleştirdik. Gerze Ultra Doğa Yürüyüşçüsü Rekortmen Yürüyüşçü Mustafa Kıray ve Gerze Belediye Başkanı Aday Adayı Bülent Eryılmaz’dan sonra Gerze’nin sanatsal çalışmalarına yön veren isimlerin başında gelen Can Tazebaş ile yaptığımız röportaj ile Gerze’nin değerlerini sizlere tanıtmaya devam ediyoruz.
- Ankara'dan Gerze'ye uzanan hikayenizi bilmeyenler için kısa bir biyografinizle birlikte bu hikayeyi sizden dinleyebilir miyiz?
1964 yılının 12 Aralık günü Kayseri'de doğdum. İlk, orta, lise ve üniversite eğitimini Ankara'da tamamladım. Üniversiteyi Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Elektronik Ana Bilim Dalı’nda bitirdim. Tiyatro ile bu yıllarda tanıştım. Tiyatro Özgün, deneme tiyatro konusundaki ilk tecrübemdir. Daha sonra AST (Ankara Sanat Tiyatrosu) ile yolum kesişti ve aralarında Rutkay Aziz, Altan Erkekli ve Levent Ülgen gibi isimlerin olduğu çok değerli sanatçılar ile birlikte aynı tiyatro çatısı altında bulundum. AST’dan sonra girdiğim Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde 25 yıl ışık tasarımında çalışarak emekli oldum. Üniversite eğitimi boyunca ve Devlet Opera ve Balesi’nde çalıştığım yılarda hep tiyatro ile iç içe oldum.
- Gerze'deki ilk çocuğunuz, bir zamanlar benim de yolumun kesiştiği Sakin Tiyatro. Sakinliği nereden geliyor? Kuruluş aşamasından bugüne kadar ürettikleriniz, şu anda geldiği aşamalar ve halen yaşanan sıkıntılar hakkında değerlendirmelerinizi alabilir miyiz?
2017 yılının Şubat ayında Ankara Devlet Opera ve Balesi’nden emekli oldum ve Gerze'ye yerleştim. Aynı yılın Kasım ayında tiyatromu kurdum. Gerze ilçesinin bir Cittaslow şehri olmasından esinlenerek tiyatronun adını " Sakin Tiyatro" olarak belirledik. O dönemde Belediye Başkanı olan Osman Belovacıklı tiyatromuza destek vererek çalışmalarımızı Gerze Belediyesi Konservatuarı çatısı altında sürdürmemizi sağladı. Kendisine bu vesile ile tekrar teşekkürlerimi iletiyorum.
İlk oyunumuz Turgut Özakman'ın yazdığı " Ak Masal Kara Masal" adlı çocuk oyunu oldu. Daha sonra yine bir Turgut Özakman oyunu olan "Ah Şu Gençler" oyunu ile yolumuza devam ettik. 2019’daki yerel seçimler sonrası iş başına gelen belediye yönetimiyle birlikte konservatuar çatısı altında bize ayrılan sürenin sonuna gelmiş olduk. Belediye yönetimi konservatuar çalışmalarının tamamını Halk Eğitimi Merkezi’ne devrettiği için bir daha belediye ile iş birliği kuramadık. Ve yolumuza kendi imkanlarımızla devam etme kararı aldık.
"Futbola ayrılan bütçenin yüzde 10’u bilime, kültüre ve sanata ayrılsa Gerze daha güzel ve daha yaşanır bir şehir olurdu."
2020 yılında Muzaffer İzgü’nün “Sınır” adlı oyununu iki Kadın oyuncumuz Banu Baş ve Elif Öztürk ile birlikte başarılı bir şekilde Gerze’de oynadık. Aynı yılın Temmuz ayında Ankara Devlet Tiyatrosu’nun davetlisi olarak kendi imkanlarımızla gittiğimiz Ankara Küçük Tiyatro’da oyunumuzu sahneledik. 2021 yılında Reşat Nuri Güntekin’in “Hülleci”, 2022 yılında Ali Cüneyd Kılcıoğlu’nun "İkinci Dereceden İşsizlik Yanığı" ve 2023 yılına gelindiğinde ise iki ayrı oyunla perde açtık. Bunlar Muzaffer İzgü’nün "Lütfen Kızımla Evlenir Misiniz " ve Emre Kiraz’ın çocuk oyunu olan "Meraklı Masal Küresi" oyunları oldu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın maddi destekleri sayesinde altı yılda yedi oyun için gerekli finansmanı sağladık. Yerel yönetimden ilk iki yıl hariç neredeyse hiçbir destek görememek bizi ziyadesiyle üzüyor. Oysaki Gerze’de çocukları, gençleri ve yetişkin bireyleri bir araya getirerek şehirde birlikte tiyatro yapıyoruz ama bunun yerel yönetim tarafından göz ardı edilmesi ve desteklenmemesi akıl alır bir durum değil. Örneğin geçen yıl 25’incisi yapılan Ankara Tiyatro Festivali'ne “Lütfen Kızımla Evlenir Misiniz?" adlı oyunla davet edildik. Bu festival uluslararası bir festivaldi. Burada Gerze'yi temsil etmek bizler için çok önemli ve değerliydi ama belediyeden bu konuda gerekli desteği göremediğimiz gibi yazışmalar yolu ile talep ettiğimiz araç için de hem yakıt hem de personelin harcırah ücretini ödemek durumunda kaldık. Oysaki aynı şehirde futbol için yerel yönetim her türlü imkanı sunuyor. Futbola ayrılan bütçenin yüzde 10’u bilime, kültüre ve sanata ayrılsa Gerze daha güzel ve daha yaşanır bir şehir olurdu.
- İsterseniz biraz da 2’nci çocuğunuzdan yani Gerze Bilim Kültür Sanat ve Spor Derneği’nden (Gerze BKS)'den bahsedelim. Gerze BKS hangi amaçla, hangi branşlarda ve hangi yaş gruplarına hitap etmek amacıyla kuruldu bunlardan bahsedebilir misiniz?
2020 yılı başlarında Gerze'de 9 kurucu üye bir araya gelerek Gerze Bilim Kültür Sanat ve Spor Derneği’ni kurduk ve kısa adını Gerze BKS olarak belirledik. Adından da anlaşılacağı üzere Gerze BKS şehirde bilim, kültür ve sanat alanında çalışmalar yapmak, bu konularda üretimde bulunmak ve projeler ortaya koymak için kuruldu. Tüm dünyada etkili olan pandemi maalesef dernek çalışmalarımızı 2021 yılının sonuna kadar engelledi. Daha sonra yapılan Genel Kurul’da yönetim kurulu listemiz oybirliği ile seçilerek çalışmalarına başladı.
Her yaştan insanın kendisini ifade edebileceği, kültürel ve sanatsal alanda çalışmalara katılabileceği, bilimsel konularda destek göreceği ve spor yapabileceği bir ortamı inşa etmek üzere yola çıktık. Sakin Tiyatro’nun 2022 yılında açmış olduğu mekanda tiyatronun yanı sıra ilgi alanına giren tüm konularda Sakin Tiyatro ile işbirliği içinde dernek faaliyetlerini sürdürmeye devam ediyoruz.
"Gerzenin potansiyeli yüksek"
- Bir de ilçede ses getireceğine inandığımız yaz okulu projeniz var. Bu proje ile neyi amaçlıyorsunuz, hedef kitleniz kimleri ve neleri kapsıyor?
3 Temmuz’da Gerze’de bir yaz okulu faaliyeti başlattık. İçinde sportif çalışmaların da olduğu bir çok branşta, konusunda yeterliliği olan eğitmenlerimizle birlikte Ağustos ayının sonunda okullar açılıncaya kadar bu etkinlikleri sürdürmeyi planlıyoruz. 6 ile 12 yaş arası çocuklar için düzenlenen bu yaz okulu etkinliğimize üye olsun olmasın tüm Gerzelilerin çocuklarını rahatlıkla getirebileceği bir ortam oluşturduk. Bunun Gerze’de bir ilki gerçekleştirmek olduğunu belirtmek isterim.
- İlçenin kültür ve sanat hayatının düzeyi nedir? Bu alanda neredeyiz? İlçenin potansiyelini yeterli görüyor musunuz? Duyarlılıkları arzu ettiğiniz düzeyde mi?
Gerze'ye yerleştiğim tarihten öncesine dair bildiğim kadarıyla şunları söyleyebilirim: Gerze uzun yıllar kültür-sanat alanında çok eskiden beri faaliyetleri olan, bu konularda üretimleri bulunan bir ilçe. O yüzden de bu konudaki potansiyeli yüksek. Ancak bu potansiyelin yeteri kadar vücut bulmadığını düşünüyorum. Yani birçok insan kendince haklı olduğunu düşündüğü gerekçelerle bu tür çalışmalardan uzak duruyor. Ve kendilerinden çok çocukları için bir arayışa giriyor. Oysaki benim hedefim her yaştaki insanın kendini ifade edebileceği bir sivil toplum alanı oluşturmak. Çocukları için dernek merkezine gelen insanlara aslında bu merkezin kendileri için de bir faaliyet alanı olduğunu, varsa bir ilgi alanları yardımcı olabileceğimizi söylüyoruz.
- Sanat merkezinin bütün giderlerini kendinizin karşıladığını biliyorum ve bu tür kültür ve sanat yuvalarının kalıcılığının önündeki en büyük engel de bu. Finans sorununu nasıl çözümlüyorsunuz? Kamu desteği alabiliyor musunuz?
Aynı zamanda Sakin Tiyatro’nun kendi prova ve gösteri yeri de olan bu sanat mekanı tamamen kendi öz kaynaklarımızı kullanarak ortaya çıktı. Her işte olduğu gibi sürdürülebilir olması için mutlaka maddi desteğe ihtiyaç var. Tiyatro konusunda bunu bir şekilde sağladığımızı söyleyebilirim. Ama derneğimizin çalışma konularında maalesef yeterli bir destek yok. Bu konuda şu sıralar kaymakamlığımızın oluşturduğu proje ofisi ile iletişim halindeyiz. Bir Avrupa Birliği projesine başvurmak üzere hazırlık yapıyoruz. Şimdilik içeriğini saklı tutuyorum. Eğer gerçekleşirse bunu sizler aracılığı ile duyurmak isterim.
- Derneğinizin faaliyet alanına giren branşlardan yararlanmak isteyenlerin hangi koşulları yerine getirmesi gerekiyor? Yaş aralığı nedir? Hizmet karşılığı ücret talep ediyor musunuz?
Önce Sakin Tiyatro olarak tutumunuzu söylemek isterim. Tiyatro çalışmaları ücretsiz ve hep de öyle kalacak. Çünkü burada amaç şehirdeki katılımcılarla birlikte tiyatro yapmak. Tiyatro konusundaki yaş alt sınırı 15. Gerze BKS’nin çalışma alanlarında, örneğin yaz okulu için yaş aralığı 6 ile 12 yaş arası ve konu ile ilgili katılımcıların derneğe bağış yapması bekleniyor.
Yaz dönemi sonrası yapılacak etkinlik ve atölyeler tüm üyelerimize ve çocuklarına açık olacak. O yüzden herkesi derneğimize üye olmaya davet ediyorum. Yapılacak temel çalışmalar talep üzerine şekillenecek. Katılım payı ve bağış kabul edilecek.
Gerze BKS temelde insani değerleri hedefinde koyan, her tür ayrımcılığa karşı, tüm siyasi görüşlere eşit mesafede duran ve gelişimin kültürel ve sanatsal yolla sağlanacağını savunan bir STK’dır. Tüm Gerze halkını derneklerine sahip çıkmaya davet ediyorum.
- Son olarak bir dönem yoldaşlık etmemiz hasebiyle bu merkezi bu aşamaya getirinceye kadar nelerle boğuştuğunuzu ben biliyorum da Gerze'ye böyle bir kültür ve sanat yuvası kazandırmanın bedelleri neler oldu?
35 yıllık sanat hayatım boyunca tabidir ki bir çok zorlukla karşılaştım ve bunun yaklaşık olarak sizin de bildiğiniz son beş yılı Gerze’deydim. Zaman zaman neden olduğunu bildiğim yılgınlıklara düştüğüm oldu ama her seferinde kendimi toparlayıp, bildiğim ve hedeflediğim yolda devam ettim. En çok anlaşılmamak beni sıkıntıya sokmuştur. Tüm bunları neden yapıyorumun anlaşılmaması. Oysaki cevap basit. Daha yaşanılır bir şehir için herkesin elinden geleni yapıyor olması gerekiyor ve ben üstüme düşeni yapmaya çalışıyorum. Ve bunun da en iyi yaptığımı düşündüğüm yolu bilim, kültür ve sanat.
